وقتی کسی به جرم داشتن سبیل دستگیر می‌شود

اردوان روزبه

در سحرگاه روز چهارشنبه، سی‏ام بهمن‌ماه سال گذشته، برای سومین بار یکی دیگر از مراکز اجتماع درویش‏های نعمت‏اللهی گنابادی تخریب شد. در این حمله‏ی شبانه، بخش عمده‏ای از مقبره‏ی موسوم به «‌درویش ناصرعلی» که از بناهای ثبت شده در آثار ملی در تخت فولاد اصفهان نیز بود، از میان رفت.
پیش از این نیز دیگر حسینیه‏های آنان در قم و بروجرد، مورد تعرض قرار گرفته بود که هر دو آن‌ها نیز بعد از تخریب با خاک یک‌سان شده بود. اما این‌بار، بعد از دستگیری برخی از درویش‌ها در همان شب، گروهی از این سلسله‏ی مذهبی با بیانیه‏ای از هم‏کیشان خود خواستند که روز سوم اسفند‌ماه در برابر مجلس شورای اسلامی، به نشانه‏ی اعتراض به این تخریب و دستگیری‏ها، حضور به‏هم رسانند.
پس از انقلاب، برای اولین بار بود که درویش‏های نعمت‏اللهی گنابادی با چنین رویکردی برخورد می‏کردند. چرا که یکی از سنت‏های آنان، عدم خشونت است. اگرچه در روز سوم اسفند، اخبار و شایعات زیادی در مورد این تجمع مطرح شد، ولی وکیل‌های این درویش‏ها اعلام کردند که این اجتماع برگزار نشده است.
اما همان روز، گروه‏های مختلفی که برای شرکت در مراسمی در حسینیه‏ی امیرسلیمانی گرد هم آمده بودند، دستگیر شدند. در دستگیری اولیه گزارش می‏شد که حدود پنجاه نفر به زندان اوین منتقل شده‏اند. اما پس از چندی، به جز پانزده نفر، بقیه‏ی این درویش‏ها آزاد شدند. علی‏رغم وعده‏هایی که برای آزادی باقی این درویش‏ها مطرح بود، این آزادی صورت نگرفت.
تا این‌که بعد از گذشت زمانی قریب به دوماه و اندی، در شب پانزدهم اردیبهشت‌ماه ۸۸، یازده نفر از این درویش‏ها آزاد و پس از آن، شانزدهم اردیبهشت نیز یک نفر دیگر آزاد شد. تا زمان تهیه این گزارش سه تن دیگر از این درویش‏ها به نام‏های مسلم صنعت‏پرست، یدالله شمس‏خانی و میکاییل قربانی هنوز در زندان به‏سر می‏بردند.
در همین رابطه، با غلام‏رضا هرسینی، وکیل درویش‏های نعمت‏اللهی گنابادی، گفت و ‏گو کردم و از او خواستم در مورد روند پرونده دستگیری این درویش‌ها و آزادی‌شان توضیح دهد:
در نامه‏ای خطاب به رییس قوه‏ی قضاییه نوشته‏ام که در سایتی اعلام شده، شما که ملت هستید، فردا به خانه‏ی ملت بیایید. یعنی ملت به خانه‏ی ملت برود و با نمایندگان ملت ملاقات کند. آقایان گفتند، این کار صورت نگیرد، ما هم گفتیم ملت نروید. اما با چندین کیلومتر فاصله، شخص دیگری در پارک شهر نشسته بوده و چون سبیل داشته، او را گرفته‏اند. نه جرمی، نه اخلال در نظمی، نه سر و صدایی، نه تظاهراتی، نه حمل پلاکاردی، هیچ کدام از این کارها صورت نگرفته است.
اما تازه پس از سه ماه دوندگی، آن‏ها را به شش ماه زندان محکوم کردند، بعد که دیدند این محکومیت نمی‏شود، آن را معلق کردند.
اتهام منتسبه چیست؟
اتهام اولیه، اخلال در امنیت کشور و تجمع غیرقانونی بود که دادگاه انقلاب آن‏ها را از این اتهامات تبرئه کرد. اصلاً نه تجمعی صورت گرفته بود. نه به امنیت کشور لطمه‏ای وارد آمده بود. اتهام دوم، اخلال در نظم و تمرد نسبت به مأمورین اعلام شد.
در مورد اتهام دوم، حکم قطعی برای‏شان صادر شده است؟
خیر، حکم قطعی نیست. ما درخواست تجدیدنظر می‏کنیم. به محض این‌که آن‏ها محکوم شدند و محکومیت‏شان معلق شد، می‏بایست آزاد شوند که آزاد شدند.
گویا در ارتباط با تخریب حسینیه‏ی تخت فولاد اصفهان، شما پی‏گیری کرده‏اید و طرح شکایتی مبنی بر تخریب آثار ملی داشتید. آیا در این پرونده، به نتیجه‏ای رسیده‏اید؟
در این ارتباط من اقدام نکردم، دوستان دیگری وکالت آن را بر عهده داشتند. ولی متأسفانه به نتیجه‏ای نرسید. مطلقاً، به ما پاسخ نمی‏دهند. هیچ کس به درد ما رسیدگی نمی‏کند.
بعد از تخت فولاد اصفهان، خبرهایی هم در ارتباط با کرج داشتیم. آیا کمیسیون ماده‏ی صد، رأی صادره دال بر تخریب حسینیه کرج را اجرا نکرد؟در حال حاضر، همین‏طور در بین خوف و رجا است. ما نگران هستیم که ممکن است هرلحظه، شبانه، بیایند، با حمله‏ای تخریب کنند. فعلاً که حسینه‏ی کرج دایر است و مزاحمتی ایجاد نکرده‏اند